Czarodziejskie zwierciadło archeologii
2007-09-14 10:30:48
Im więcej znalezisk archeologicznych w dobrym stanie, tym większa jest możliwość rekonstruowania dziejów i życia ludzi przed tysiącami lat. Spośród krajów Europy jeden ma pod tym względem niebywałe szczęście – Dania. To tam bowiem zachowało się najwięcej zabytków z okresu rzymskiego, a częste występowanie bagien sprawiło, że również materiały takie jak skóra, drewno czy tkaniny zachowały się w znakomitym stanie. Dlatego skandynawskiej archeologii niespotykanie łatwo przychodzi interpretacja znalezisk. O tym właśnie jest książka „Illerup Adal. Czarodziejskie zwierciadło archeologii”. W książce Jorgena Illkjaera, wybitnego archeologa, znawcy militariów okresu rzymskiego, ilustrowanej przez znanego skandynawskiego artystę – malarza i grafika Roj’a Friberga, spotykamy się z fascynującym obrazem ludzkiego życia w III wieku naszej ery. Praca jest zapisem odkryć dokonanych na duńskim stanowisku archeologicznym – Illerup Adal. Tutaj to, mniej więcej 1800 lat temu, miejscowi wojownicy pokonali obcych najeźdźców, a zebrane z pola bitwy łupy zatopili podczas ofiarnego obrzędu w nieistniejącym już dzisiaj jeziorze we wschodniej części Jutlandii. Wydobyto tu (w latach 1950-56 i 1975-85) w sumie prawie piętnaście tysięcy elementów uzbrojenia i innych przedmiotów należących do wyposażenia wojowników z okresu rzymskiego. Ponieważ w źródłach pisanych z tego okresu brak informacji o zdarzeniach z Illerup Adal, archeologia stawia sobie za cel zdobycie na podstawie znalezionych przedmiotów możliwie szerokiej wiedzy o związanej z nimi ludzkiej aktywności. To właśnie jest posługiwanie się „czarodziejskim lustrem” archeologicznych metod.
Książka Jorgena Iljaera to zapis tego, co udało się archeologom wywnioskować z bogatych źródeł materialnych. Doskonałe fotografie i urozmaicone rysunki, wraz z fachowym, aczkolwiek nie nazbyt specjalistycznym, komentarzem sprawiają, że jest to pozycja godna polecenia każdemu, kto nie tylko chce poznać fascynujący świat starożytnych mieszkańców Jutlandii, ale też wszystkim, którzy ciekawi są współczesnych metod archeologicznych, chcą poznać tę jedną z najbardziej tajemniczych i interdyscyplinarnych nauk. Polecam tę fascynującą podróż do świata cywilizacji dalekiej północy, której dzieje nie znalazły odbicia w antycznych annałach, a historii przywróciło je dopiero zwierciadło archeologii.
Joanna Jaszczak
Słowa kluczowe: Illerup Adal. Czarodziejskie zwierciadło archeologii, Jorgen Illkjaer, recenzja recenzje literatura
