Shan Sa "Konspiratorzy"
2007-03-07 10:54:43
Na wielkiej szachownicy świata troje szpiegów: Amerykanin, Chinka, Francuz wciela się w swoje role i podejmuje bezlitosny wyścig. Nikt już nie wie, kto jest kim, ani kto kogo kocha. Paryż. Pekin. Waszyngton. To szatańska gra, zwykła manipulacja...
"Konspiratorzy"
Blond włosy, niebieskie oczy, triumfujący uśmiech. Amerykanin. Piękna, zdeterminowana, okrutna. Chinka. Zawiedziony, cyniczny, ambitny. Francuz - oto bohaterowie najnowszej powieści Shan Sa, autorki m.in. Cesarzowej, Dziewczyny grającej w go.
Chinka i Amerykanin mieszkają w tej samej kamienicy w Paryżu. Od pięciu lat Chinka jest - oficjalnie - instruktorką kung-fu. Jonathan dobrze zna jej przeszłość, wie, że urodziła się w Pekinie i wyjechała z Chin po masakrze na placu Tiananmen. Z rozmów Jonathana z Ayamei, ich zwierzeń i opowieści o przeszłych latach domyślamy się, że oboje są agentami.
Amerykanin chce uświadomić Chince, że za pośrednictwem systemów informatycznych siatka mafii ogarnia cały świat. Kluczową postacią owej siatki jest Francuz, Philippe Matelot. Ayamei dobrze zna owego Francuza. Jonathan chce ją przekonać, że Francuz potrzebował tylko osłony w postaci Chinki, by odwrócić podejrzenia od swojej nielegalnej działalności. To szatańska gra, zwykła manipulacja... I właśnie wokół manipulacji jest skomponowana cała powieść.
Wraz z akcją powieści przemieszczamy się z Paryża do Pekinu, do Waszyngtonu i do Hongkongu. Trzej bohaterowie rozgrywają między sobą spektakl, którego treścią jest szpiegostwo, manipulacja i kłamstwo. Tak naprawdę do końca nie wiadomo, kto jest kim, kto kogo kocha, kto jest podwójnym agentem, kto kim manipuluje i w jakim stopniu. Dlatego też postaci nie mają w sobie ludzkiego ciepła, są zimne jak marmur, bezwzględne, bezlitosne.
Atutami najnowszej powieści dobrze znanej już w Polsce autorki są zdecydowanie zarysowane, bardzo wyraziste postaci, tocząca się bardzo szybko akcja, zaskakujące, zupełnie niespodziewane jej zwroty. Jest w tej książce powieściowa narracja, są niemal filmowe dialogi, odrobina publicystyki, ale też trochę erotyzmu, jak we wszystkich powieściach Shan Sa.
W Konspiratorach narrację powadzą mężczyźni. To historia kobiety widziana oczami dwóch mężczyzn i opowieść o miłości możliwej, rozgrywającej się w samym sercu wojny ekonomicznej.
Shan Sa
Biografia pisarki
Shan Sa urodziła się 26 października 1972 roku w Chinach w rodzinie literatów. Dla zaznaczenia swojej samodzielności zmieniła prawdziwe imię i nazwisko Yan Ni-Ni (oznaczające po chińsku dziewczynkę) na Shan Sa (szum gór), mające wskazywać na jej silną osobowość i dążenie do dojrzałości.
Shan Sa zaczęła pisać już jako dziecko, a jako nastolatka wydała kilka zbiorków poezji. W wieku 12 lat otrzymała pierwszą nagrodę w krajowym konkursie poezji dla dzieci, a trzy lata później została najmłodszą w historii członkinią Pekińskiego Związku Pisarzy. Była również wiceprzewodniczącą Związku Młodych Pisarzy Mandżurii. W 1988 roku otrzymała nagrodę Srebrny Żagiel przyznawaną przez chińskie Ministerstwo Edukacji. Szkołę średnią ukończyła w Pekinie.
„Po wydarzeniach na placu Tiananmen zdecydowałam się odrodzić" powiedziała. W sierpniu tego samego roku wyjechała do Paryża na stypendium, które otrzymała od rządu francuskiego. Zamieszkała tam i uczyła się nowego języka. Dwa lata później zdała francuską maturę i następne dwa lata studiowała filozofię na paryskim Uniwersytecie Katolickim.
W latach 1994 - 1996 była muzą i asystentką malarza Balthusa i mieszkała w Szwajcarii. W tym czasie żona artysty, Setsuko, zapoznawała ją z cywilizacją Japonii. Shan Sa mówi, że każdy wykształcony Chińczyk powinien grać w go, grać na cytrze i posiąść sztukę kaligrafii. Sama posiada te umiejętności, a dodatkowo jeszcze włada szpadą.
Młoda pisarka ma już na swoim koncie pięć książek, w tym trzy wyróżnione ważnymi francuskimi nagrodami literackimi. W 1997 roku otrzymała stypendium Goncourtów, za debiut literacki - Bramę Niebiańskiego Spokoju. W 1999 roku za Cztery życia wierzby dostała nagrodę Prix Cazes. Trzecia jej książka, Dziewczyna grająca w go, została uhonorowana Prix Goncourt des Lycéens. Shan Sa była gościem 49. Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie (2004 rok).
Shan Sa - O życiu i twórczości
Shan Sa, wyjaśniając, jak narodziła się jej pasja pisarska, tłumaczy, że od zawsze obcowała z literaturą i dorastała z książkami. Gdy była dzieckiem, dorośli w Chinach nie mieli czasu na przebywanie z rodziną. Jej rodzice w ramach reedukacji pracowali przymusowo, przez co często nie było ich w domu i wychowywała ją babcia. Shan spędzała więc dzieciństwo samotnie, dlatego nauczyła się uciekać w świat słów, gdzie - jak mówi - mogła z kimś porozmawiać. Pisanie wyniosła z domu - oboje rodzice są pisarzami i wykładowcami uniwersyteckimi. Jako siedmiolatka zaczęła pisać dziennik za namową mamy, pragnącej przekazać jej swoje własne marzenie zostania prawdziwą chińską intelektualistką. Było to marzenie, którego sama z różnych względów nie mogła zrealizować. Po pewnym czasie mała pisarka znudziła się prowadzeniem pamiętnika i zaczęła pisać bajki, a następnie wiersze. Przyjaciele rodziny, zachwyceni talentem dziewczynki, zaczęli je publikować.
Shan Sa już w bardzo młodym wieku otrzymała kilka nagród za swoją twórczość, a przedstawiciele ówczesnej władzy, nie mogąc uwierzyć, że nastolatka umie w tak dojrzały sposób operować słowem, wysłali do niej komisję, mającą sprawdzić jej umiejętności. Shan Sa wykonała swoje zadanie bezbłędnie. Na zadany temat na poczekaniu stworzyła cztery wiersze, udowadniając w ten sposób, że to ona, a nie kto inny był autorem prac. W ten sposób ucięła wszelkie plotki na swój temat.
Inspiracją jej twórczości pozostaje kultura, literatura i historia Chin. Autorka mówi, że jako szesnastolatka czytała wyłącznie klasyków chińskich, upajając się antycznością, czyli tym, co minęło. Dopiero później, dzięki żonie Balthusa, Japonce, odkryła w literaturze Japonii drugą stronę lustra - współczesność. Shan Sa jest zafascynowana cywilizacją japońską i uważa, że literatura tego kraju stanowi uzupełnienie twórczości pisarzy chińskich. W jej książkach przewijają się wątki egzystencjalne, mówiące o poszukiwaniu sensu życia, inicjacji miłosnej oraz samej miłości, na którą składa się poezja, intuicja oraz poznawanie drugiego człowieka. Twierdzi, że inicjacją jest również życie, a ona tylko śledzi losy swoich bohaterów, którzy pragną poznać jego smak, jednocześnie doświadczając bólu i cierpienia. Ma to odzwierciedlać jej własną naukę życia. Shan Sa poprzez losy bohaterów swoich powieści pokazuje, że czasem do wiedzy dochodzi się przez piekło życia, dzięki ciągłemu kształtowaniu się i kształceniu, odwadze oraz brakowi wyrzutów sumienia. Na pytanie, dlaczego pisze po francusku, autorka odpowiada, że pisanie w tym języku jest najlepszym sposobem zbudowania pomostu porozumienia pomiędzy Chinami i Francją, czy ogólniej mówiąc, cywilizacją Zachodu. Dzięki temu pewne pojęcia odkodowują się, ponieważ są opisywane przez osobę znającą realia obu cywilizacji. Jednocześnie na pytanie, co zobaczyłaby, gdyby mogła znaleźć się po drugiej stronie lustra, przewrotnie odpowiedziała: „Dziwny świat, niepodobne do siebie istoty ludzkie, inną religię, inne świętości. Inny świat". Pisarka precyzuje, że jej celem w żadnym wypadku nie jest napisanie egzotycznej powieści, swego rodzaju przewodnika po kraju dzieciństwa. Natomiast to, do czego dąży, to przełożenie na język cywilizacji Zachodu istoty języka chińskiego, aby w ten sposób umożliwić czytelnikowi spotkanie z kulturą tego kraju.
"Konspiratorzy"
Przełożyła Krystyna Sławińska
Liczba stron 224
ISBN 978-83-7495-122-7
Oprawa broszurowa
Format 130 x 205 mm
Cena detaliczna 24.90
Premiera, luty 2007
