„Należy ocalić od zapomnienia tego młodego poetę”
2008-05-14 09:23:23Jego twórczością zachwycał się Jan Paweł II i ks. Jerzy Popiełuszko. Ks. Jan Twardowski powiedział o nim: „Rośnie nam poeta". Niestety ani nie dorósł, ani nie zdążył w oficjalnym nurcie opublikować swoich wierszy.
Grzegorz Przemyk, dziewiętnastoletni maturzysta, zamordowany przez Milicję dokładnie 25 lat temu - 14 maja 1983 roku - doczekał się zasłużonej publikacji, złożonej z poezji, wspomnień i nigdy wcześniej nie prezentowanych zdjęć.
Młody poeta przez pryzmat wierszy i wspomnień rysuje się odbiorcy jako syn opozycyjnej poetki, wrażliwy na losy kraju, ale i chłopak z chlebakiem odziedziczonym po Edwardzie Stachurze, wrażliwy, gniewny nastolatek, z takimi samymi problemami, jakie miewa młodzież bez względu na okoliczności dorastania. „Należy ocalić od zapomnienia tego młodego poetę", powiedział ks. Jan Twardowski.
Wydany obecnie zbiór jest taką próbą, czyli pierwszą, obszerną i spójną prezentacją młodzieńczej poezji Przemyka, a także jego sylwetki. Książka wzbogacona jest o wspomnienia przyjaciółki domu - Ligii Grabowskiej-Urniaż, wiersze matki poety, Barbary Sadowskiej i unikatowe fotografie z rodzinnego albumu, co czyni z niej wyjątkową pozycję na poetyckiej półce.
„W dniu, w którym przyjdziesz po mnie" został rzeczowo opracowany przez badacza literatury, Wiesława Budzyńskiego (także eksperta od twórczości Baczyńskiego i Schulza). Budzyński zadbał o stronę merytoryczną i bibliologiczną tomu, tworząc pozycję, dzięki której Przemyk zajmie na stałe miejsce w historii polskiej literatury, również w świadomości jego dzisiejszych rówieśników.
Grzegorz Przemyk (ur. 17 maja 1964 r.), jedyny syn opozycyjnej poetki Barbary Sadowskiej. Był młodym poetą, maturzystą Liceum im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego. Zatrzymany przez MO, zmarł 14 maja 1983 roku po bestialskim pobiciu na komendzie przy ul. Jezuickiej w Warszawie. Mimo, że postępowanie sądowe wciąż nie zostało zakończone, podejrzewa się, że zabójstwo Grzegorza Przemyka było zemstą na matce poety - niepokornej poetce, działaczce solidarnościowej, kilkakrotnie sądzonej i skazywanej za działalność polityczną.
Tragiczna i nagła śmierć zdusiła w zarodku rozwijający się talent poetycki. Pisane do szuflady poezje ukazały się w 1983 roku nakładem podziemnego Wydawnictwa Głos w tomie „Syn, a może sen". Dzięki staraniom szkolnych kolegów w latach 90. wydano broszurową edycję wierszy, powielaną przez oddanych przyjaciół.
12 sierpnia 2007 roku Prezydent RP odznaczył poetę Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Polonia Restituta za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce.
Grzegorz Przemyk
"W dniu, w którym przyjdziesz po mnie..."
Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7386-262-3
format A5, oprawa twarda, stron 88, zdjęcia, cena detal. 23,00 zł