Faktoria jedwabiu

Malaje, pełna napięcia kolonialna saga; niespełniona miłość, zazdrość, zdrada; świetny debiut uhonorowany nagrodą Whitbreada za rok 2005.

"Faktoria jedwabiu" to pierwsza powieść angielskiego pisarza młodego pokolenia - Tash Aw'a

Pragnąłem wnieść coś innego do powieści o południowo-wschodniej Azji. Większość historii rozgrywających się w tamtych czasach i w tamtym regionie, opowiada o białych ludziach w smokingach, którzy chodzą na koktajle. Chciałem napisać Faktorię jedwabiu, ponieważ niewiele jest interesujących opowieści pełnych wyzwań stawianych przed czytelnikiem; historii których akcja rozgrywa się w Malezji. A mam nadzieję, że moja taka jest.
Tash Aw

Streszczenie
Historia Johnny'ego Lima, kupca tekstylnego, drobnego oszusta i wynalazcy Cudownej Maszyny do Grogu, oraz jego małżeństwa z piękną Snow Soong. W roku 1940, tuż przed napaścią Japończyków na Malaje, Johnny i Snow wyruszają w podróż poślubną na tajemnicze wyspy znane jako Siedem Dziewic. Towarzyszą im podejrzany japoński profesor i Peter Wormwood, zbłąkany Anglik. Wiele lat później Wormwood wspomina ową podróż, a syn Snow poszukuje prawdy o swojej matce i słynnym Chińczyku, którego poślubiła. Powieść podzielona jest na trzy części, trzy opowieści. Pierwsza to: Johnny. Takie nosi imię ojciec narratora - potomek biedoty chińskiej, który dorobił się ogromnej fortuny dzięki przeróżnym kombinacjom, nieczystym interesom, intrygom, przestępstwom, a także poślubiając córkę lokalnych bogaczy - piękną Snow Soong. Druga część książki to pamiętnik Snow. Trzecią część stanowią wspomnienia angielskiego pół dżentelmena, pół awanturnika i obieżyświata Petera Wormooda, bardzo zaprzyjaźnionego z Johnnym Lim, Snow Soong i japońskim profesorem lingwistyki, markizem, szpiegiem i oficerem dowodzącym dywizją pacyfikującą Malaje - Mamoru Kunichika.

Każda z części książki opowiada o tym samym okresie z życia bohaterów, latach poprzedzających wybuch drugiej wojny światowej i czas inwazji japońskiej na Malaje. Każda opowieść ukazuje te same fakty w zupełnie innym świetle, nasi bohaterowie różnie oceniają i interpretują poszczególne wydarzenia. Poznawanie trzech perspektyw dodatkowo wzbogaca książkę o aspekt psychologiczny. Ukazuje, w jakim stopniu ludzie są w stanie się poznać i dowiedzieć, kto tak naprawdę ma wpływ na ich życie.

"Zawsze fascynowało mnie pewne zjawisko, kiedy to mamy wrażenie, że kogoś znamy, a potem w praktyce okazuje się, że tak naprawdę znamy tylko cząstkę tej osoby" - powiedział Tash Aw. „Czasem nam się wydaje, że ktoś jest nieciekawy, a tymczasem kryje w sobie niezwykle ciekawą historię. Ludzie ciągle się zmieniają, na nowo wymyślają. Często jednak wcześniej byli dużo bardziej interesujący, niż stali się później. Taką prawidłowość można zaobserwować w południowo-wschodniej Azji, szczególnie w społecznościach chińskich imigrantów, do których należy moja mama. Większość z nich wspięła się po drabinie społecznej, uciekła od korzeni, ale tak naprawdę właśnie ich korzenie są dużo bardziej interesujące niż to nudne życie przedmieść, którym się delektują".

Tash Aw często jest porównywany przez krytyków literackich do Josepha Conrada, Anthony'ego Burgessa i Somerseta Maughama. Proza tych pisarzy właściwie ukształtowała Malezję z perspektywy literackiej, ale - jak pisze dziennikarz z angielskiego dwumiesięcznika literackiego "Pages" - Tash Aw przedstawia Malezję z innej perspektywy niż wszystkie dotychczasowe powieści.

Pisarz w jednym z wywiadów mówił, iż ma tylko nadzieję, że będzie w stanie przedstawić czytelnikom inną wizję Azji i Malezji, taką, z którą jeszcze nigdy się nie zetknęli, która ich zainteresuje i będzie konkurencyjna w stosunku do innych.

Jest 33 letnim pisarzem rodem z dalekiego wschodu. Urodził się w Tajpej na Tajwanie, a wychował w Kuala Lumpur w Malezji. Do Anglii przyjechał, jako piętnatolatek. Tam skończył Uniwersytet w Cambridge. Po przyjeździe najtrudniej było mu zaakceptować angielską kuchnię i pogodę. "Wszystko, co jadłem, nie miało żadnego smaku, a szare dni sprawiały, że byłem zupełnie odrętwiały". Dzięki niezwykle udanemu debiutowi literackiemu Tash Aw dołączył do kręgu bardzo

obiecujących angielskich pisarzy młodego pokolenia mających orientalny rodowód. Tash Aw szczególnie ceni prozę Gustawa Flauberta, Williama Faulknera, Vladimira Nabokova, a swoją własną powieść napisał w bibliotece w londyńskim British Museum, gdzie szukał informacji do opisania historycznego tła powieści. Faktoria jedwabiu to pierwsza powieść autora, ale już uhonorowana nagrodą Whitbreada za rok 2005 w kategorii najlepszy debiut i 2006 Commonwealth Writer's Prize.

Tash Aw obecnie pracuje nad drugą powieścią, której akcja rozgrywać się będzie w latach sześćdziesiątych w Indonezji i Malezji. Pisarz zastrzega jednak, że nie chce być postrzegany tylko jako kronikarz historii rodem z Malezji, mimo że ten kraj kryje w sobie wiele tajemnic i czaru. Akcję kolejnej powieści zamierza umiejscowić w zupełnie innym zakątku świata.