Witold Gombrowicz - ciekawostki o autorze i jego twórczości
2019-08-22 13:08:34Witold Gombrowicz - powieściopisarz, eseista, dramaturg, nowelista, prozaik i nie wiadomo kto jeszcze. Jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy, którego dzieła do teraz sprawiają problem w interpretacji, a przez krytyków są odbierane bardzo różnie. Przez jednych jego teksty są kochane, przez drugich - nienawidzone. Zapoznaj się trochę lepiej z tym autorem i zdecyduj czy faktycznie był tak kontrowersyjny.
Sylwetka autora
Kojarzony, przede wszystkim przez młodzież, niestety wyłącznie z "Ferdydurke", która to jest zadawana w szkole średniej. Autor prawie przewidując stosunek do jego twórczości napisał w "Bakakaju", że miłość i nienawiść są dwoma obliczami tego samego. Zdecydowanie wyprzedzał swoją epokę, nadal prawdopodobnie nie dogoniliśmy Gombrowicza - dlatego jego teksty są tak wyróżniające się i wciąż kontrowersyjne.
W latach 1966 i 1968 był kandydatem do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, której jednak ostatecznie nie otrzymał. Nadal powstają teksty krytykujące lub odnoszące się do jego twórczości. Słowa tego autora wciąż należą do jednych z najczęściej poddawanych analizie, a w ramach setnej rocznicy jego urodzin rok 2004 został w Polsce ogłoszony rokiem Gombrowicza.
Miesiąc przed rozpoczęciem II Wojny Światowej Gombrowicz wypłynął statkiem pasażerskim "MS Chrobry" do Ameryki Południowej i został w Argentynie na świadomej emigracji. Zmarł w 1969 roku na niewydolność płuc, zatem w roku 2019 mija już 50 lat od jego śmierci.
Nie da się jednoznacznie opisać tego artysty, wydaje się on wyrwany ze świata i wciśnięty przez przypadek w XX wiek. Czytając jego teksty kompletnie nie czuć, że niektóre z nich powstały ponad 70 lat temu. Równie dobrze mogłyby zostać napisane wczoraj, bo świetnie odnoszą się też do teraźniejszych wydarzeń czy tematów "na językach" ludzi. Sprawia to, że są wyjątkowe i faktycznie ponadczasowe. Gombrowicz jest też autorem niezliczonej ilości neologizmów. To wszystko potwierdza tylko, że nie bez przyczyny jest nazywany jednym z najwybitniejszych twórców polskiej literatury współczesnej.
Przeczytaj także o Marinie Abramović>>
Ciekawostki o Gombrowiczu i jego twórczości
- Książki Gombrowicza przetłumaczone zostały na ponad 30 języków, podczas pobytu w Argentynie sam tłumaczył "Ferdydurke" na język hiszpański;
- pisarz ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim;
- "Ferdydurke" jest jego pierwszą powieścią, a etymologia tego tytułu nie jest jednoznaczna;
- Witold jest drugim imieniem artysty, pierwszym jest Marian;
- pod pseudonimem Zdzisław Niewieski tworzył powieść sensacyjną "Opętani", drukowaną w gazecie codziennej;
- mieszkał w Buenos Aires przez 24 lata, przez dłuższy czas utrzymywał się "z dobroci ludzi";
- żona Gombrowicza - Rita Labrosse, była najpierw jego sekretarką, ożenił się z nią pół roku przed swoją śmiercią;
- autor twierdził, że pisze na przekór Mickiewiczowi;
- pisarz przez całe życie starał się unikać przyporządkowania określonej orientacji seksualnej;
- w latach 80. jego twórczość była zakazana i książki pojawiały się w wydaniach podziemnych;
- powstały trzy filmy na podstawie książek Gombrowicza: "Ferdydurke", "Pornografia" i "Kosmos".
Kilka cytatów Gombrowicza
- "Trzeźwością upijali się bardziej niż alkoholem." (Ferdydurke, 1937);
- "Na Boga, udawajmy normalnych, skoro nie możemy być normalni, bo inaczej nie wydobędziemy się stąd." (Iwona, księżniczka Burgunda, 1938);
- "Głupio mówię
Ale wy mądrze mnie słuchacie, i dlatego
Mądry się staję." (Ślub, 1953); - "-Leon, o czym ty myślisz?
Zapytała przerażająco stojąc w drzwiach kuchni z rękami opuszczonymi, nie chciała ukrywać grozy, zapytała tak jakoś jakby przerażenie zastrzykiwała nam szprycą, a ja myślałem, myślałem, najgłębiej, najsilniej, ale bez jakiejkolwiek myśli." (Kosmos, 1965); - "(…) zanadto wąchał kwiaty duszą, a nie nosem, zanadto wierzył w piękność cnoty i brzydotę grzechu." (Kosmos, 1965);
- "W sutannie. Siedział na drodze, na kamieniu. Ksiądz w sutannie siedzący na kamieniu, w górach? Czajnik mi się przypomniał, bo ten ksiądz był jak czajnik, tam. Ta sutanna też była extra." (Kosmos, 1965);
- "Intelektualiści dzielą się na dwie kategorie: takich, co nie dostali kopniaka w tyłek, i takich, co dostali kopniaka w tyłek. Ci drudzy są rozsądniejsi. (Operetka, 1968);
- "Koniec i bomba, a kto czytał ten trąba!" (Ferdydurke, 1937)
KM
fot. pixabay.com
żródła: klp.pl, culture.pl