Nagroda Wielkiego Kalibru 2022: wygrywa książka "Żadnych bogów, żadnych panów"

Laureatem Nagrody Wielkiego Kalibru 2022 został Grzegorz Dziedzic, którego doceniono za książkę „Żadnych bogów, żadnych panów”. Nagroda Czytelników powędrowała do Joanny Opiat-Bojarskiej, z kolei Nagrodę Specjalną im. Janiny Paradowskiej otrzymała Anna Rozenberg.

W tym roku Międzynarodowy Festiwal Kryminału odbył się już po raz 19. W odróżnieniu od dwóch poprzednich edycji nie towarzyszyły mu obostrzenia pandemiczne, co zaowocowało pełnymi salami podczas spotkań z pisarkami i pisarzami w Klubie Proza we Wrocławskim Domu Literatury i w Starym Klasztorze. Wysoka frekwencja podczas spotkań i debat oraz liczna publiczność podczas transmisji online (MFK nie zrezygnował z nadawania spotkań w mediach społecznościowych) pokazują, że literatura kryminalna wciąż ma się świetnie. Zainteresowaniu czytelniczemu towarzyszą też pojawiające się każdego roku nowe nazwiska na mapie autorek i autorów literatury kryminalnej.

Galę Nagrody Wielkiego Kalibru 2022, która odbyła się w Starym Klasztorze w sobotni wieczór, prowadził, podobnie jak w latach ubiegłych, dyrektor festiwalu Irek Grin. Po ogłoszeniu werdyktu nagrodzony Grzegorz Dziedzic nie krył wzruszenia, wyznał też ze sceny, że o takim momencie nawet nie marzył, wspominając problemy związane ze znalezieniem wydawcy dla nagrodzonej powieści. Jest to pierwsza statuetka Wielkiego Kalibru w jego dorobku. Jak powiedziała przewodnicząca jury prof. Małgorzata Omilanowska, „książka tegorocznego laureata wciąga i pochłania, stwarza w czytelniku poczucie prawdziwego uczestnictwa w wydarzeniach, a ponadto opowiada o rzeczach istotnych”.   

Bardzo charakterystyczną statuetkę Nagrody Wielkiego Kalibru, jaką otrzymał laureat, zaprojektowała Małgorzata Burban. Grzegorz Dziedzic otrzymał także ufundowaną przez Prezydenta Miasta Wrocławia Jacka Sutryka nagrodę pieniężną w wysokości 25 tys. zł. O wyborze Grzegorza Dziedzica zadecydowało jury w składzie: prof. Małgorzata Omilanowska (przewodnicząca), prof. Bernadetta Darska, prof. Anna Gemra, dr Anna Marchewka, Piotr Kofta i Grzegorz Sowula.

Tradycyjnie swoją nagrodę przyznało też jury czytelnicze. W wyniku plebiscytu odbywającego się na stronie MFK i Portalu Kryminalnego najwięcej głosów przypadło w udziale Joannie Opiat-Bojarskiej, autorce powieści „Oni”. Poza Nagrodą Czytelników Wielkiego Kalibru laureatka otrzymała okolicznościową statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 5 tys. zł (ufundowaną przez Wydawnictwo EMG). Jak sama autorka przyznała ze sceny, nie spodziewała się tej nagrody do tego stopnia, że w czasie trwania plebiscytu zapomniała o  mobilizacji swoich czytelników za pomocą mediów społecznościowych.

By uczcić pamięć zmarłej Janiny Paradowskiej, wieloletniej przewodniczącej Kapituły Nagrody Wielkiego Kalibru, jury po raz kolejny przyznało Nagrodę Specjalną im. Janiny Paradowskiej w postaci rocznej prenumeraty tygodnika „Polityka” (z którym jurorka była związana). Otrzymała ją w tym roku Anna Rozenberg za powieść „Maski pośmiertne”. Uzasadniając decyzję jury Anna Marchewka przyznała, że nagrodzona powieść to niezwykle dojrzały debiut, który udowadnia, w jak dobrym kierunku zmierza literatura kryminalna.   

Miasto Wrocław po raz piąty ufundowało również nagrodę dla uczestników Kryminalnych Warsztatów Literackich. Laureaci czternastej edycji konkursu na opowiadanie kryminalne z Wrocławiem w tle, zorganizowanego przez Miasto Wrocław i Wydawnictwo EMG, wzięli udział w warsztatach, które odbyły się podczas Międzynarodowego Festiwalu Kryminału Wrocław 2022 w dniach 25–28 maja. Nagrody trafiły do Magdaleny Layer-Sarzotti („Drugie aresztowanie”), Weroniki Mathii („To, co zostało w Breslau”) i Jacka Kalinowskiego („Wisielec”) za najlepsze literackie nakreślenie obrazu Wrocławia.

Oto wszyscy nominowani w tym roku do Nagrody Wielkiego Kalibru:

1. Wojciech Chmielarz, „Wilkołak” (Marginesy)
2. Grzegorz Dziedzic, „Żadnych bogów, żadnych panów” (Papierowy Księżyc)
3. Anna Kańtoch, „Lato utraconych” (Marginesy)
4. Joanna Opiat-Bojarska, „Oni” (Słowne)
5. Anna Rozenberg, „Maski pośmiertne” (Czwarta Strona)
6. Maciej Siembieda, „Kukły” (Agora)
7. Jakub Żulczyk, „Informacja zwrotna” (Świat Książki)