"Moi Moskale..." - przekłady z poezji rosyjskiej

Można już kupić w księgarniach drugie, poprawione wydanie książki Wiktora Woroszylskiego "Moi Moskale. Wybór przekładów z poezji rosyjskiej od Puszkina do Ratuszyńskiej", które ukazało się nakładem Biura Literackiego.

Okładkę zdobi reprodukcja obrazu jednego z najciekawszych rosyjskich malarzy Kuźmy Pietrow-Wodkina. Tom został wydany w nowej serii "Antologie", którą zainaugurował zbiór poezji amerykańskiej "O krok od nich" Piotra Sommera. W tym roku ukażą się kolejne dwie antologie: poezji ukraińskiej i francuskiej, a w następnym poezji czeskiej. Książkę "Moi Moskale" wydano na papierze Munken Pure w dwóch wersjach różniących się rodzajem oprawy. Ekskluzywna edycja, oprawiona czarnym płótnem Cialux, jest limitowana i jej dodruk nie jest przewidywany.

W "Moich Moskalach" prezentowanych jest 210 wierszy 65 poetów, m.in. Anny Achmatowej, Gennadija Ajgiego, Josifa Brodskiego, Maryny Cwietajewej, Natalii Gorbaniewskiej, Włodzimierza Majakowskiego, Osipa Mandelsztama, Bułata Okudżawy i Aleksandra Puszkina. Książkę uzupełniają noty o poetach, w których tłumacz w bardzo osobisty sposób pisze o poszczególnych twórcach. Antologia ta jest swoistym podsumowaniem trwającej pięćdziesiąt lat przygody Woroszylskiego z poezją rosyjską. Pracę nad książką rozpoczął w połowie lat osiemdziesiątych i kontynuował do ostatnich dni życia.

"Rosyjskość w pigułce. Z liryzmem, tragizmem, czym chcecie. Jestem pod jej wrażeniem. I pod wrażeniem osobowości, która nam na nią otworzyła oczy. Ta antologia to niezwykły dokument fascynacji odmiennością i bliskością po sąsiedzku, losami poetów i losami wierszy" - pisał po ukazaniu się pierwszego wydania "Moich Moskali" Karol Maliszewski.

Adam Michnik wskazywał, że "Woroszylski pokazywał 'inną Rosję' - Rosję ludzi duchowo wolnych, Rosję zbuntowaną przeciw despotyzmowi, Rosję wielkiej literatury i wielkiego cierpienia". I dodawał: "Moi Moskale to znakomita antologia - bardzo osobista, starannie przemyślana i przygotowana, ostentacyjnie nieobiektywna. Są tu piękne wiersze o miłości (cudowny przekład z Puszkina, z Cwietajewej - "Próba zazdrości"), o religii (Awierincew), o historii (Błok), o Polsce (Samojłow, Okudżawa, Dolina, Ratuszyńska)".

"Oczywiście, że prócz twórców należących do światowego kanonu (Achmatowa, Brodski) znajdują się tu również lirycy pośledniejszej miary, raczej charakterystyczni niż wybitni, lecz przecież tacy właśnie, pisarze swojego czasu, stanowią o rzeczywistości każdej literatury" - pisał o tomie Piotr Śliwiński. Natomiast Tomasz Fiałkowski zwracał uwagę, że "noty daleko odbiegają od rutynowej formuły. Przybierają często kształt wspomnienia, nawet wyznania, roją się od anegdot, tłumaczą ukryte sensy niektórych wierszy".

Te komentarze "Moich Moskali" można by podsumować wypowiedzią Piotra Fasta: "Mnie ta książka przekonuje; znalazłem w niej sporo dobrych - albo przynajmniej interesujących - wierszy. Przekonujący (i wart bliższej analizy) jest także warsztat translatorski Woroszylskiego. To wytrawny tłumacz, obdarzony znakomitym słuchem stylistycznym i prozodycznym".

Wiktor Woroszylski (1927-1996 ) - poeta, prozaik, eseista, autor książek dla dzieci i młodzieży, tłumacz. Jako poeta zadebiutował w 1945 roku. W tym samym czasie zajął się twórczością przekładową z języka rosyjskiego. Laureat licznych nagród, m.in.: Fundacji Kościelskich (1965), Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1976), Polskiego PEN Clubu (1979), ZAiKS-u (1990), Petersburskiego Funduszu Kultury (1991) i "Literatury na Świecie" (1996).