Aleksijewicz i Tokarczuk - dyskusja dwóch noblistek już w lipcu

Już 15 lipca 2021 roku we Wrocławiu odbędzie się dyskusja dwóch laureatek Literackiej Nagrody Nobla, Swietłany Aleksijewicz i Olgi Tokarczuk. Rozmowę pod hasłem „Protest/Pratest” poprowadzą Monika Olejnik i Magdalena Środa.

Aleksijewicz i Tokarczuk - dyskusja noblistek we Wrocławiu

To wyjątkowe wydarzenie nie będzie tylko rozmową dwóch wybitnych pisarek, nagrodzonych najważniejszym światowym laurem w dziedzinie literatury, ale także debatą dwóch niekwestionowanych autorytetów artystycznych i intelektualnych, których słowa potrafią zmieniać rzeczywistość, których wypowiedzi są uważnie słuchane i szeroko komentowane, których głos brzmi mocno i czysto.

W świecie pozornej stabilizacji pandemicznej i pozorowanego ładu politycznego, w świecie, w którym zaklina się fakty, w czasie dominacji myślenia magicznego, w obliczu nadchodzących lub istniejących katastrof, zawłaszczania języka na rzecz partykularnych i doraźnych interesów politycznych i światopoglądowych, nowych definicji prawa i wszechobecnego kłamstwa – szczególnie potrzebujemy wyrazistych diagnoz, stawianych przez ludzi, którzy nigdy nie pozwolili odebrać sobie wolności. Potrzebujemy przewodniczek i przewodników, którzy wbrew panującym trendom nigdy nie zrezygnowali z intelektualnej uczciwości, odważnie formułowali często niepopularne treści, swoim życiem i dziełem przeciwstawiając się tendencjom populistycznym, autorytarnym, dyktatorskim, wykluczającym.

Kiedy w ubiegłym roku przez Polskę przechodziła kolejna fala masowych protestów przeciwko zaostrzeniu prawa aborcyjnego, Olga Tokarczuk napisała: „Od 22 października wszyscy jesteśmy wojowniczkami. Nie ma społeczeństwa, kultury, polityki, nauki bez kobiet”. Kiedy w sierpniu 2020 roku, po sfałszowanych wyborach prezydenckich, na ulice białoruskich miast wyszły wielotysięczne demonstracje przeciwko autorytarnej władzy Aleksandra Łukaszenki, Swietłana Aleksijewicz powiedziała: „Nasza rewolucja ma kobiecą twarz. Gdyby była to rewolucja z męską twarzą, prawdopodobnie chodziłoby o wojnę i rozlew krwi”.

Dlatego przede wszystkim o roli kobiet i wyzwaniach, z którymi te muszą się mierzyć w obu krajach, ale także o wolności, odpowiedzialności, odwadze i oczywiście o literaturze porozmawiają obie noblistki. Jesteśmy pewni, że będzie to dyskusja istotna.

„Jestem szczęśliwy, że Wrocław stanie się areną tej dyskusji na najwyższym światowym poziomie – mówi prezydent Wrocławia Jacek Sutryk. – To będzie nie tylko najważniejsze literackie wydarzenie roku w Polsce. Ufam, że będziemy mieli do czynienia ze spotkaniem, które przejdzie do historii. Dwie niezwykłe kobiety, silne postaci, autorytety porozmawiają o sprawach fundamentalnych dla Polski, dla Białorusi, dla całej Europy”.

Rozmowa z udziałem noblistek rozpocznie się 15 lipca 2021 we wrocławskim Narodowym Forum Muzyki o godz. 17.30. Bezpłatne wejściówki (maksymalnie 2 na jedną osobę) będzie można odbierać w kasach NFM od 10 lipca. Rozmowę będzie można również śledzić online (początek transmisji o 17.45) na fanpejdżach organizatorów: miasta Wrocław, Wrocławskiego Domu Literatury, Wrocławia Miasta Literatury UNESCO, Bruno Schulz. Festiwalu i Fundacji Olgi Tokarczuk.

Biogramy uczestniczek:

Swietłana Aleksijewicz – białoruska pisarka i dziennikarka, zagorzała krytyczka dyktatury Aleksandra Łukaszenki, w wyniku prześladowań politycznych zmuszona do emigracji. Swoje książki opiera na osobistych świadectwach, dotykając najboleśniejszych wydarzeń z historii Związku Radzieckiego: drugiej wojny światowej („Wojna nie ma w sobie nic z kobiety”, „Ostatni świadkowie”), wojny w Afganistanie („Cynkowi chłopcy”), upadku ZSRR („Czasy secondhand”) i katastrofy w Czarnobylu („Czarnobylska modlitwa”). Jej książki przetłumaczono na ponad 50 języków. Laureatka Literackiej Nagrody Nobla w 2015, a także m.in. Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego i Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.

Olga Tokarczuk — laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018 „za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją pokazuje przekraczanie granic jako formę życia”. Jej książki zostały przetłumaczone na ponad trzydzieści języków. Laureatka między innymi Międzynarodowej Nagrody Bookera za powieść „Bieguni” („Flights”, tłum. Jennifer Croft), Nagrody im. Jana Michalskiego za „Księgi Jakubowe” („Les Livres de Jakób”, tłum. Maryla Laurent), dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej Nike za „Biegunów” i „Księgi Jakubowe”, dwukrotnie nominowana do National Book Award za powieści „Bieguni” oraz „Prowadź swój pług przez kości umarłych” („Drive Your Plow Over the Bones of the Dead”, tłum. Antonia Lloyd-Jones). Jest Wielkim Ambasadorem Języka Polskiego.

Monika Olejnik – dziennikarka multimedialna. Zdobywczyni najważniejszych nagród dziennikarskich, m.in. Grand Press, Wiktora i Super Wiktora, Niptela, Telekamery, Złotego Mikrofonu i Tęczowego Lauru za tolerancję. Otrzymała I nagrodę im. Bolesława Prusa za konsekwencję w dążeniu do poznania prawdy w każdych okolicznościach. Kobieta Roku „Twojego Stylu”. Laureatka plebiscytu MediaTory w kategorii AuTORytet. W swoich programach współtworzy wolne media w Polsce oraz demokrację. Od początku istnienia w TVN, a następnie w TVN24 prowadzi autorski program "Kropka nad i”, jest gospodynią debat prezydenckich i wieczorów wyborczych.  Od 2021 roku jest autorką nowego programu „Monika Olejnik. Otwarcie” w którym rozmawia z twórcami, naukowcami, ludźmi kultury i sportowcami.

Prof. Magdalena Środa – filozofka, etyczka, wykłada na Uniwersytecie Warszawskim. Zajmuje się filozofią moralną i polityczną, historią idei oraz problematyką gender. Jest autorką wielu artykułów poświęconych współczesnej filozofii oraz książek m.in: „Idea godności w historii i etyce”, „Indywidualizm i jego krytycy. Współczesne spory między liberałami, komunitarianami i feministkami na temat podmiotu, wspólnoty i płci”, „Kobiety i władza”, „Etyka dla myślących”. Ostatnio wydała: „Obcy inny wykluczony”. Jest też publicystką (stałe felietony w „Gazecie Wyborczej”), feministką, współzałożycielką Kongresu Kobiet. W rządzie M. Belki pełniła funkcję ministra Pełnomocnika Rządu ds. Równego statusu Kobiet i Mężczyzn.

ip

fot. Krzysztof Zatycki