Angelus 2020: Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej w nowej odsłonie

Znamy finałową siódemkę książek nominowanych w 15. edycji Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. Jedna z nich otrzyma także Nagrodę Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej, ustanowioną, by uhonorować pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. Od tego roku laureatka bądź laureat Nagrody otrzyma zaproszenie na trzymiesięczne stypendium pisarskie do Wrocławia.   Wręczenie obu nagród odbędzie się podczas uroczystej gali 17 października.

Jury Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS postanowiło uczcić pamięć Natalii Gorbaniewskiej ustanawiając siedem lat temu nagrodę jej imienia. Natalia Gorbaniewska była rosyjską poetką, dziennikarką, tłumaczką literatury polskiej oraz pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. Jest to honorowe wyróżnienie dla jednej z siedmiu książek finałowych, którą wskaże publiczność. Nagrodę otrzymał w roku 2014 Pavol Rankov. W 2015 roku laureatem został Lucian Dan Teodorovici, w 2016 – Varujan Vosganian, w 2017 nagrodę otrzymała Andrea Tompa, w 2018 Maciej Płaza – pierwszy polski laureat nagrody głównej, a rok temu Jurij Wynnyczuk.

Od tego roku zmienia się charakter Nagrody Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej. Dotąd to wyróżnienie przyznawane w internetowym plebiscycie miało charakter symboliczny, od tego roku laureatka lub laureat zostaną zaproszeni na koszt organizatora Angelusa na trzymiesięczne stypendium pisarskie do Wrocławia. Plebiscyt internetowy Nagrody im. Natalii Gorbaniewskiej ruszył 16 września, a zakończy się 16 października. Swój głos można oddać na stronie www.angelus.com.pl. Istotne zmiany pojawiły się także w samej nagrodzie Angelus: od 2020 wszyscy finaliści otrzymają wyróżnienia wynoszące po 5 tys. zł, z kolei nagroda za przekład podniesiona została do 40 tys. zł.

Wybierając laureatkę lub laureata Nagrody im. Natalii Gorbaniewskiej, głosujemy na jedną z książek, które do finału Angelusa wyłoniło jury w składzie: Mykoła Riabczuk (przewodniczący), Marcin Cieński, Urszula Glensk, Ryszard Krynicki, Anna Nasiłowska, Małgorzata Szpakowska i Piotr Śliwiński.

Oto lista finałowych książek:

• Kapka Kassabova, „Granica. Na krawędzi Europy”, tłum. Maciej Kositorny, Wydawnictwo Czarne (Bułgaria)
• Siergiej Lebiediew, „Dzieci Kronosa”, tłum. Grzegorz Szymczak, Wydawnictwo Claroscuro (Rosja)
• Mikołaj Łoziński, „Stramer”, Wydawnictwo Literackie (Polska)
• Tania Malarczuk, „Zapomnienie”, tłum. Marcin Gaczkowski, Wydawnictwo Warstwy (Ukraina)
• Paweł Piotr Reszka, „Płuczki. Poszukiwacze żydowskiego złota”, Wydawnictwo Agora (Polska)
• Goran Vojnović, „Moja Jugosławia”, tłum. Joanna Pomorska, Wydawnictwo Akademickie SEDNO (Słowenia)
• Serhij Żadan, „Internat”, tłum. Michał Petryk, Wydawnictwo Czarne (Ukraina)

Natalia Gorbaniewska była rosyjską poetką, dziennikarką, tłumaczką literatury polskiej. Działała w ruchu obrony praw człowieka. Aktywnie uczestniczyła w rosyjskim samizdacie, m.in. jako twórczyni i pierwszy redaktor legendarnej „Kroniki Wydarzeń Bieżących”. Była jedną z ośmiorga uczestników demonstracji na placu Czerwonym 25 sierpnia 1968 roku przeciw wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji. Aresztowana 1969 roku, zwolniona w lutym 1972, po pobycie w więzieniu śledczym i przymusowym więzieniu psychiatrycznym. Wyemigrowała z ZSRR w 1975 roku. Od 1976 roku mieszkała w Paryżu. Pracowała jako dziennikarka w Radiu Swoboda, współpracowała z rosyjskimi pismami emigracyjnymi „Kontinient” i „Russkaja Mysl”. Za przekłady literatury polskiej, m.in. Czesława Miłosza, Józefa Mackiewicza i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, nagrodzona przez Polski PEN Club (1992). Laureatka nagrody paryskiej „Kultury” i Nagrody im. Jerzego Giedroycia (2005). Od 1999 roku była członkiem redakcji miesięcznika „Nowaja Polsza”. W 2006 roku przyjęła polskie obywatelstwo. Zmarła w listopadzie 2013 roku.

Nazwisko laureatki bądź laureata tegorocznej edycji Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS poznamy 17 października. Nagrody wręczone zostaną podczas połączonej gali Angelusa i Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej SILESIUS, która zazwyczaj przyznawana jest w maju, ale w tym roku w wyniku pandemii przesunięta została na jesień. Gala będzie też kulminacyjnym momentem Jesieni we Wrocławiu Mieście Literatury, kilkutygodniowego maratonu festiwali i wydarzeń literackich, w skład których wejdą m.in. obchody rocznicy przyznania Nobla Oldze Tokarczuk, Bruno Schulz. Festiwal, Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius, wydarzenia wokół nagród Angelus i Silesius, Międzynarodowy Festiwal Opowiadania czy projekt Wrocławiu, marsz do księgarni!.

Organizatorem i fundatorem Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS jest miasto Wrocław.

ip

fot. materiały prasowe