Wąż w kaplicy szokuje i obnaża

Nieprawdopodobna historia, podszyta wątkami wzruszającymi i tragicznymi. Losy Andreasa Issli, chłopca który staje się częścią społeczeństwa polskiego, w najmniej odpowiednim momencie historycznym.

Polska pod zaborami, brak wolności słowa, a w zasadzie jakiejkolwiek. Kroki każdego przeciętnego mieszkańca Krakowa są dokładnie policzone i zanotowane. W tym chaosie pojawia się chłopiec, którego życiorys kompletnie nie pasuje do otoczenia, w jakim się znajduje. Płynie w nim krew włosko- austryjacka, a osadzony zostaje w szlachetnej polskością. Paradoks sytuacji, dezorientacja i brak wyczucia przestrzeni, to wszystko co go dotyka. Pomocną dłoń wyciąga do niego Janek. Szlachetny chłopczyna z wyjątkowo patriotycznymi poglądami . Żyje dla swojego narodu i chce dla niego zginąć, wtapia się idealnie w ideologie romantycznego buntu jednostki i przenosi do swojego małego światka.

Sytuacja polityczna zmusza chłopców do uczestnictwa w wojnie. Janek odbiera to jako swoją życiową misję, obowiązek społeczny, natomiast Issli przybiera pozę walczącego o kraj, który w rzeczywistości jest mu bardzo obcy.

Historia zmienia bieg, gdy przyjaciele rozstają się na zawsze. Podzieliła ich śmierć, która wykreowała z przyjaciela Andreasa umęczonego bohatera narodu, a jednocześnie ofiarę własnej głupoty.

Życie ocalonego nabiera tempa, kulawy odmieniec staje po drugiej stronie lustra. Polskość, którą próbował chłonąć staje się obca. Świat, zmienia swój bieg, nabiera Freudowskich cech. Fascynacja filozoficzną panoramą społeczeństwa Nietzego staje się mostem do określenia siebie nadczłowiekiem, a polaczynę szczurem. Genialne ideologie kłębią się w jego umyśle, zostaje SS-manem własnego świata, ale i oprawcą ludzi, którzy niegdyś byli mu braćmi.

Historia o wielu wątkach, poruszająca dzieje XX wieku, który wniósł ogromny chaos. Transformacja osobowości, która kształtuje się pod wpływem otoczenia ujęta w niezwykły sposób. Kwestia patriotyzmu hiperbolizowana do szaleństwa, to nowoczesny wyraz takiej postawy. Inność, ciekawość, odrębność to zdecydowanie można powiedzieć o powieści Piątka. Przełamał pewne tabu, wyostrzył obraz zagubionego we własnej psychice mężczyzny, by w końcu pokazać karykaturę człowieczeństwa. 

Tomasz Piątek. "Wąż w kaplicy" Wydawnictwo WAB, premiera 15 września 2010

Alicja Szaraniec
(alicja.szaraniec@dlastudenta.pl)